فرصتهای کارآفرینی در استان تهران
تهران بزرگ‌ترین شهر و پایتخت ایران، مرکز استان و شهرستان تهران است. مساحت این شهر ۷۳۰ کیلومتر مربع است که به همراه توابع خود استان، جمعیتی برابر ۱۳،۲۷۳،۰۰۹ نفر و مساحتی برابر ۱۸،۸۱۴ کیلومتر مربع دارد. این شهر بیست و هفتمین شهر بزرگ جهان به‌شمار می‌آید و در جنوب دامنه ی رشته کوه البرز و در ۱۱۲ کیلومتری جنوب دریای خزر واقع شده‌است.
تهران دارای یک شبکه ی متراکم بزرگراهی و ۷ خط فعال مترو و چهار خط در حال ساخت است. تهران در آغاز روستایی نسبتاً بزرگ بود که میان شهر بزرگ و نام آور آن زمان، شهر ری و کوهپایه های البرز جای گرفته بود. شهر تهران در شمال ایران، در کوهپایه‌های جنوبی رشته‌کوه البرز شهر تهران در موقعیت ریاضی ۵۱ درجه و ۲ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۳۶ دقیقه ی طول شرقی و ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۵۰ دقیقه ی عرض شمالی قرار گرفته است و ارتفاع آن از ۲۰۰۰ متر در مرتفع ترین نقاط شمال تا ۱۲۰۰ متر در مرکز و ۱۰۵۰ متر در جنوب متغیّر است.
تهران از شمال به نواحی کوهستانی، و از جنوب به نواحی کویری منتهی شده، در نتیجه در جنوب و شمال دارای آب و هوایی متفاوت است. نواحی شمالی آب و هوای سرد و خشک و نواحی جنوبی آب و هوای گرم و خشک دارند.ساختار اداری ایران در تهران متمرکز شده‌است. تهران به ۲۲ منطقه، ۱۳۴ ناحیه (شامل ری و تجریش) و ۳۷۰ محلّه تقسیم شده‌است.تهران میزبان نزدیک به نیمی از فعّالیّت‌های صنعتی ایران است. کارخانجاتی در زمینه ی تجهیزات خودرو، برق و الکترونیک، منسوجات، شکر، سیمان و مواد شیمیایی در این شهر واقع شده‌اند.
این شهر همچنین بازار بزرگ فرش و محصولات مبلمان در سراسر ایران است. در جنوب حومه ی تهران یک پالایشگاه نفت به نام پالایشگاه نفت تهران وجود دارد. در تهران و حومه، اماکن تاریخی مذهبی نظیر مساجد، کلیساها، کنیسه‌ها، و آتشکده‌های زرتشتیان قرار گرفته‌است. استان تهران امروزه دارای 16 شهرستان، 45 شهر و78 دهستان است.
مزیت های منطقه
مزیت های استان تهران با در نظرگرفتن شرایط و اوضاع اقلیمی و جغرافیایی در 3 بخش صنعت و معدن، کشاورزی و خدمات به شرح زیر می باشد:
صنعت و معدن
- استقرار شهرک های صنعتی بسیاری در تهران
- مزیت نسبی در حوزه خودرو سازی به دلیل استقرار کارخانه های خودروسازی در تهران
- مزیت در ایجاد صنایع وابسته و تبدیلی
- پتانسیل بالای استان به استفاده از پساب های صنعتی و غیرصنعتی برای تامین آب صنعت و سایر بخش ها
- استقرار واحدهای بزرگ صنعتی دارای اهمیت ملی
- وجود صنایع تبدیلی غذایی و بسته بندی با توان و رتبه بالا در سطح استان
کشاورزی
- مزیت نسبی در تولید گندم
- مزیت نسبی در تولید محصولات باغی نظیر سیب
- مزیت نسبی در ایجاد گلخانه های توت فرنگی
خدمات
- مزیت نسبی پر استفاده از بازار بزرگ مصرف تهران به دلیل تمکز جمعیت بالا و پایتخت بودن
- مزیت نسبی در صادرات به دلیل استقرار فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره)
- مزیت نسبی در هتلداری و جاذبه های گردشگری مثل کاخ نیاوران و کاخ گلستان و… .
اولویت سرمایه گذاری صنعتی در بخش صنایع کوچک تبدیلی در استان
- تبدیل ضایعات و زائدات کشتارگاهی (پودر استخوان و …)
- بسته بندی انواع محصولات کشاورزی
- پالایش موم كندوی زنبور عسل
- تولید غذاهای آماده و ساندویج سرد
- انواع فرآورده های لبنی نوین یا بسته بندی های جدید با نگاه صادرات
- کشتارگاه صنعتی دام
- قطعه بندی و بسته بندی انواع گوشت قرمز و مرغ
- فرآوری انواع میوه جات و سبزیجات (بویژه محصولات خشك شده، اسلایس شده)
- درجه بندی و بسته بندی گل و گیاه
- احداث سردخانه کنترل اتمسفریک C.A و زیر صفر
- انبار سرد نگهداری محصولات کشاورزی به ویژه سیب زمینی
- درخصوص کود زیستی (بیولوژیک) استعلام و هماهنگی با دفتر امور صنایع کشاورزی ضروری می باشد.
- درخصوص کود های آلی (بجز ورمی کمپوست) براساس نیاز استان و با در نظر گرفتن واحدهای در دست احداث و میزان مواد اولیه در استان جزء اولویت ها است.
- طرح های صنایع تبدیلی در مناطق ویژه اقتصادی با تاکید بر صادرات (در صورت فعال بودن منطقه ویژه ری، پرند و فرهاد و کل 22 منطقه شهرداری)
- طرح های صنایع تبدیلی در شهرستان هایی که بیش از 60% پیشرفت فیزیکی دارند
- توسعه و تکمیل زنجیره های تولید صنعت طیور با هماهنگی کارگروه زنجیره مذکور
در تحقیقات انجام شده توسط مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی استان تهران در بین 31 استان کشور با عدد شاخص 60 / 6 دارای رتبه اول امنیت سرمایه گذاری می باشد که این شاخص بر اساس 7 شاخص ثبات اقتصادی کلان، فرهنگ وفای به عهد و صداقت و درستی، تضمین حقوق مالکیت، شفافیت و سلامت اداری، عملکرد دولت، ثبات و پیش بینی پذیری مقررات و رویه های اجرایی و مصنویت جان و مال شهروندان از تعرض تعیین شده که هر کدام دارای مولفه های آماری و پیمایشی مربوط به خود هستند.
رتبه این استان برای ثبات اقتصادی 21 است و در وفای به عهد رتبه 30 ام را دارد.رتبه تضمین حقوق مالکیت این استان 29 است ودر شفافیت و سلامت اداری رتبه 2 م را دارد.
شاخص عملکرد دولت در این استان عدد 43 / 6 است که دربین 31 استان رتبه 4 را به خود اختصاص داده است. رتبه اول میزان مصنویت جان و مال شهروندان در ایران به این استان اختصاص دارد.
چکیده اطلاعات بخش های اقتصادی استان تهران
کشاورزی
استان تهران یکی از قطب های اصلی اقتصاد کشور است. تجمع کانون های عمده اقتصادی در این استان و موقعیت سیاسی- اداری و از همه مهم تر پایتخت بودن آن باعث شده است بخش عمده امکانات صنعتی و خدماتی در محدوده آن متمرکز شود. کمی بارش باران و برف، نزدیکی به کویرها و بیابانها، کمبود آب مورد نیاز کشاورزی و تبدیل زمین های کشاورزی به مناطق مسکونی و تولیدی– صنعتی از مهم ترین دلایل رکود کشاورزی در استان است.
از نظر موقعیت طبیعی و کشاورزی منطقه تهران را می توان به دو ناحیه کوهستانی معتدل و ناحیه دشت ها و کوهپایه های جنوب البرز تقسیم کرد. مردم نواحی کوهستانی معتدل که در بخش شمالی استان ساکن هستند مانند بخش های فیروزکوه، دماوند و لواسانات به علت ناهمواری های شدید سطح زمین، وضعیت نامساعد جوی و اقلیم سرد بیش تر به فعالیت های باغ داری و دام داری می پردازند و باغ های سیب، گوجه سبز، گیلاس زرد آلو و هلو از مهم ترین فرآورده های این ناحیه به شمار می رود. ساکنین ناحیه دشت ها و کوه پایه های جنوبی البرز که مشتمل بر ورامین، ری، شهریار و رباط کریم به دلیل شرایط مساعد طبیعی بیشتر در بخش کشاورزی فعالیت دارند.
محصولات عمده این ناحیه را گندم، جو، یونجه، ذرت، گوجه فرنگی، خیار، سبزی ها، سیب زمینی ، گیاهان علوفه ای ، انگور، چغندر قند و پنبه تشکیل می دهد. از نواحی مهم کشاورزی استان تهران می توان به رودبار قصران در شمال شرقی تهران اشاره کرد که اراضی حاصل خیزو باغ های پرشمار دارد. لواسانات در غرب شهرستان دماوند از دیگر نواحی کشاورزی تهران است که دارای زمین های حاصل خیز است. دره های این ناحیه نیز باغ های پرشمار دارد. در سطح استان، دامداری هم در دشت ها و هم در نواحی کوهستانی و کوه پایه ای رواج دارد،ولی سهم آن همه در اقتصاد استان ناچیز است.
صنعتی و تولیدی
استان تهران یکی از کانون های عمده صنایع کشور است بیش تر این صنایع در امتداد سه محورغربی، جنوبی و شرقی متراکم شده است. هم چنین 44 درصد کارگران کارگاه های صنعتی کل کشور دراستان تهران کار می کنند. یکی از ارکان اصلی اقتصاد استان تهران صنایع ماشینی وابسته است که بیشتر آنها به مونتاژ و تولید کالاهای مصرفی اشتغال دارند. توسعه این صنایع بیش تر در امتداد راههای ورودی به تهران به ویژه در مسیر تهران – کرج، تهران – دماوند، تهران – ساوه و تهران – قم است.
صنایع استان را برحسب نوع تولیدات می توان به گروه های زیر تقسیم کرد:
- صنایع غذایی: شامل کارخانه قندسازی، روغن نباتی، لبنیات پاستوریزه، فرآورده های گوشتی، تصفیه قند، بیسکویت سازی، نان ماشینی، نوشابه سازی، کنسرو و مرباسازی و … سهم این صنایع از کل صنایع مشابه آن ها در سطح کشور نزدیک به 30 درصد است.
- صنایع نساجی و چرم : شامل ریسندگی و بافندگی پنبه ای و پشم، تریکو، کف پوش، فرش ماشینی، موکت، پتو، حوله، تهیه انواع پوشاك، کفش، چرم، کیف و چمدان که به تازگی تولید برزنت و الیاف نیز جزء این رشته از صنایع درآمده است. سهم این رشته از کل صنایع هم رشته خود در کشور نزدیک به 50 درصد است.
- صنایع کانی غیرفلزی : این رشته از صنایع، مصالح ساختمانی و لوازم بهداشتی خانه ها و شیشه، تهیه و تولید می کنند که کارخانه سیمان از جمله آنهاست. این صنایع 28 درصد صنایع کانی غیرفلزی کشور هستند
- صنایع فلزی : این رشته از صنایع، اتومبیل و مینی بوس، وانت، لوازم خانگی مانند بخاری، کولر، اجاق گاز،یخچال،ماشین لباس شویی و مانند آنها و هم چنین مخازن تحت فشار، لوله پروفیل، و پنجره و بسیاری دیگر ازفرآورده های فلزی را تولید می کنند و در غرب تهران (دو سوی مسیر تهران – کرج) و شرق تهران (به سوی جاده تهران – آبعلی) قرار دارند.
- صنایع سلولزی : شامل مؤسسه هایی است که به تولید کاغذ، مقوا، کارتن، کیسه و پاکت کاغذی، کاغذهای بهداشتی و تولیدات چوبی مانند نئوپان، فیبر، کبریت و مداد اشتغال دارند.
- صنایع شیمیایی و دارویی : شامل کارخانه ها و کارگاه هایی است که به تولید دارو، مواد بهداشتی، مواد ضدعفونی کننده، لاستیک و پلاستیک، رنگ های ساختمانی و صنعتی، پاك کننده های جامد و مایع، فرآورده های نفتی، روغن موتور و سموم دفع آفات نباتی اشتغال دارند.
- صنایع برق و الکترونیک : شامل مؤسسه هایی است که به مونتاژ وسایل برقی و الکتریکی، تولید کابل، باطری ولامپ اشتغال دارند. تولیدات این صنایع در سطح استان، نسبت به دیگر گروه های صنعتی چشم گیر نیست، اما در مجموع کل کشور سهمی بسیار بالاتر از صنایع مشابه خود را در بر می گیرد.
